آرمگاه حافظ در شیراز

حافظیه

حافظیه که به خاطر قرار گرفتن آرامگاه حافظ در آن به این نام معروف شده است، در واقع یک مجموعه قبرستان در بخش جنوبی دروازه‌ی معرف شیراز، دروازه قرآن است. حافظ که شخصیتی جهانی دارد هر سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی را برای بازدید به سمت این مجموعه می‌کشاند. اما امروزه با تغییرات زیادی که از سال ۱۳۸۶ آغاز شدند و موجب گسترش مجموعه شده‌اند، حافظیه فقط به آرامگاه حافظ محدود نمی‌شود و بخش‌های مختلفی دارد که از معماری و فضای سبزی بسیار زیبایی بهره می‌برند.

معرفی

حافظیه مجموعه‌ای ۲ هکتاری است که از دو بخش اصلی صحن جنوبی و شمالی تشکیل شده است. این دو بخش اصلی توسط تالاری ۵۶ متری که از ۲۰ ستون سنگی به ارتفاع ۵ متر تشکیل شده است از هم جدا شده‌اند و آرامگاه حافظ شیرازی در صحن شمالی قرار دارد.

به جز این دو صحن، مجموعه‌ی حافظیه‌ی امروز شامل دو بخش شرقی و غربی هم می‌شود که در واقع بخش شرقی آرامگاه خاندان معدل و بخش غربی آرامگاه خاندان قوام هستند.

در بخش غربی حافظیه قبرهای بیشتری وجود دارد که اکثر آن‌ها مربوط به شعرا و عرفای دوره‌های مختلف هستند. دو بخش شرقی و غربی حافظیه در سال‌های اخیر جهت بازدید عموم گشوده شده‌اند و پیش از این دسترسی به آن‌ها محدود بود.

آرامگاه حافظ و مجموعه‌ی حافظیه همیشه با این معماری وجود نداشته و در طول دوران مختلف همواره دستخوش تغییرات جزئی و بنیادین زیادی بوده است. بر اساس نوشته‌های تاریخی برای اولین بار ۶۵ سال پس از مرگ این شاعر بزرگ، مقبره‌ای گنبدی شکل روی قبر او ایجاد می‌شود که در دوران صفویان و افشاریان این مقبره مورد مرمت قرار گرفته بود. اما در دوران زندیه، کریم‌ خان زند روی قبر حافظ مقبره‌ای جدید می‌سازد و سنگ قبر مرمرین روی مزارش قرار می‌دهد که این سنگ مرمرین هنوز هم وجود دارد.

این تغییرات و ترمیم‌ها تا اواسط دوره‌ی پهلوی هم ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۳۱۴ رئیس وقت اداره‌ی فرهنگ فارس، سرهنگ علی ریاضی، طرح ساخت مقبره‌ی جدید حافظ را عملی می‌کند و با طراحی آندره گدار فرانسوی که به سبک معماری دوره‌ی زندیه بود، مقبره‌ی امروزی حافظ را اجرایی می‌کند.

بخش شمالی حافظیه که آرامگاه حافظ در آن وجود دارد، از نظر نمادشناسی نمادی از دنیای ملکوت است و وجود ۸ درب ورود و خروج در این بخش و همچنین ۸ ستونی که گنبد مسی مقبره‌ی حافظ روی آن قرار گرفته را نمادی از ۸ درب بهشت می‌دانند.

آدرس

حافظیه در آدرس حد فاصل چهاراه ادبیات و چهارراه حافظیه، روبه‌روی مجموعه ورزشی حافظیه و در بخش جنوبی دروازه قرآن قرار دارد.

دسترسی

حدفاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه چند سالی است سنگفرش شده و در ابتدا قرار بود به مسیر پیاده تبدیل شود و عبور وسایل نقلیه از این مسیر محدود شود، اما در حال حاضر حرکت وسایل نقلیه از سمت چهارراه حافظیه به سمت چهارراه ادبیات مجاز است.

اگر با وسایل نقلیه‌ی عمومی قصد رسیدن به حافظیه را داشته باشید به جز تاکسی تنها انتخاب شما اتوبوس‌هایی هستند که در مسیر چهارراه ادبیات حرکت می‌کنند که تعداد آن‌ها چندان زیاد نیست، اما استفاده از تاکسی می‌تواند راه حل بهتری باشد. برای این کار شما باید خود را به (فلکه‌ی گاز) برسانید. از محل فلکه‌ی گاز تقریبا تمام تاکسی‌ها شما را به حافظیه می‌برند.

متاسفانه هنوز هیچ خط مترویی از نزدیکی حافظیه عبور نمی‌کند و به نظر هم نمی‌رسد در آینده‌ای نزدیک این اتفاق بیافتد.

اگر می‌خواهید با اتوموبیل شخصی از سمت دروازه قرآن به حافظیه بروید، بهتر است از وارد بلوار هفت‌تنان بشوید و پس از حدود ۵۰۰ متر به سمت راست بپیچید و وارد خیابان چهل مقام بشوید. خیابان چهل مقام را تا رسیدن به چهارراه ادبیات ادامه بدهید. پس از رسیدن به چهارراه ادبیات، مجموعه‌ی حافظیه در سمت راست شما قرار دارد.